Alle publikaties uit deze lijst zijn te bestellen bij:
De Leeuwenborch (kamer 313),
Hollandseweg 1
6706 KN Wageningen,
tel: 0317-484507, fax: 0317-485475
Bedrijfsstijlen in de Zuidhollandse Veenweidegebieden, nieuwe perspectieven voor beleid en belangenbehartiging.
J.D. van der Ploeg en D. Roep. Katholieke Land- en Tuinbouw Bond en Landbouwuniversiteit Wageningen. Wageningen, 1990. (tweede druk) 98 pag. ISBN 90-6754-173-7 (uitverkocht)
Zicht op Duurzaamheid en Kontinuïteit, bedrijfsstijlen in de Achterhoek.
D. Roep, J.D. van der Ploeg en C. Leeuwis. Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie, Landbouwuniversiteit Wageningen. Wageningen, 1991. (tweede druk) 208 pag. ISBN 90-73-195-03-09 (prijs € 30,00)
Niet Klein te Krijgen, bedrijfsstijlen in de Gelderse Vallei.
R. de Bruin, H. Oostindie en J.D. van der Ploeg. Gelderse Valleiprojekt en Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie, Landbouwuniversiteit Wageningen. Wageningen, 1991. ISBN 90-73-195-06-3 (uitverkocht)
Maat Houden, bedrijfsstijlen en het beheer van natuur en landschap in de Noordelijke Friese Wouden en het Zuidelijk Westerkwartier.
R. de Bruin en J.D. van der Ploeg. Bos- en Landschapsbouw, Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij Friesland/Groningen en Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie, Landbouwuniversiteit Wageningen. Wageningen, 1992. (tweede druk) 112 pag. Bedrijfsstijlenstudie 4. ISBN 90-9004653-4 (uitverkocht)
Toppers en tuinders, bedrijfsstijlen in de glastuinbouw: een verkenning.
J.H. Spaan en J.D. van der Ploeg. Provincie Zuid-Holland en Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie van de Landbouwuniversiteit, Wageningen 1992. (tweede druk, met daarin opgenomen een verslag van studieochtend op 31 Maart 1992 te Den Haag) 120 pag. Bedrijfsstijlenstudie 5. (uitverkocht)
Boer Bliuwe, Blinder...! Bedrijfsstijlen, ondernemerschap en toekomstperspectieven.
J.D. van der Ploeg, S. Miedema, D. Roep, R. van Broekhuizen en R. de Bruin. AVM/CCLB en Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie van de Landbouwuniversiteit, Wageningen 1992. 85 pag. Bedrijfsstijlenstudie 6. ISBN 90-73195-07-1 (uitverkocht)
Wikken en Wegen, bedrijfsstijlen en verschillen in stikstofoverschot.
D. Roep en J. Roex. Vakgroep Rurale Sociologie Landbouwuniversiteit, Wageningen 1992. 63 pag. Bedrijfsstijlenstudie 7. ISBN 90-6754-245-8 (prijs € 15,-)
De onderzoekers pleiten voor een beleid dat zich beperkt tot het formuleren van milieudoelstellingen op bedrijfsniveau.
'De vaststelling van een toelaatbaar stikstofoverschot kan een eerste stap zijn', aldus de onderzoekers. 'Binnen die grenzen moeten boeren zelf zoeken naar de meest geschikte weg om de bedrijfsvoering aan te passen. Met deze aanpak kan het vakmanschap en ondernemerschap als belangrijke vernieuwende kracht worden benut en de effectiviteit van het beleid worden vergroot.'’ (Agrarisch Dagblad)
Bont of Blauw, bedrijfsstijlen en koersbepaling landelijke gebieden.
R. de Bruin. Provincie Friesland en Vakgroep Rurale Sociologie Landbouwuniversiteit, Wageningen 1993. 118 pag. Bedrijfsstijlenstudie 8. ISBN 90-6754-252-0 (prijs €17,50)
’Dit onderzoek bevestigt mijn vermoeden dat de boeren in de Blauwe Zone hun kansen vooral zien in de melkveehouderij. (...) Daarnaast blijkt dat sommige boeren interesse hebben in het produceren van natuur, landschap en recreatie op het boerenbedrijf. Vanzelfsprekend zal de mate van belangstelling afhangen van de prijs die voor deze produkten betaald wordt. Naar mijn mening zijn de mogelijkheden voor een dergelijke verbreding van de plattelandsekonomie in de landbouw aanwezig. Ook voor het voortbrengen van speciaal-produkten kan een markt ontstaan. Dat boeren dat kunnen, daar ben ik van overtuigd.’ (N. van Eyden, voorzitter commissie grondgebruik gewestelijke raad voor Friesland van het Landbouwschap)
Stijlvol fokken, een oriënterende studie naar de relatie tussen sociaal-economische verscheidenheid en bedrijfsspecifieke fokdoeldefinitie.
A.F. Groen, K. de Groot, J.D. van der Ploeg en D. Roep. Vakgroep Veefokkerij en Vakgroep Rurale Sociologie Landbouwuniversiteit, Wageningen 1993. Bedrijfsstijlenstudie 9. ISBN 90-6754-290-3
(prijs € 20,00).
Stijlvol fokken geeft kleur aan het boerenberoep.
Deze studie laat zien hoe de praktijk, ondanks alle snelle veranderingen, kans ziet haar eigen kleurenkeus tot uitdrukking te brengen. Doelbewust fokken past ook bij stijlvol fokken, maar dan moet er ook ruimte zijn om goed te kunnen kiezen. De fokkerij instellingen kunnen bij het aankoopbeleid van een ruim aantal scherp op afstamming geselecteerde proefstieren, rekening houden met accentverschillen. Bij de keuze van fokstieren kan dan later door de praktijk nog sterker met de ’kleurtonen’ rekening worden gehouden. Kleurenkeus vormt de basis voor kleurenrijkdom. En ook een stukje boerenvreugde.’ (R.D. Politiek, Emeritus hoogleraar Veefokkerij)
It Kearpunt Foarby, Bouwstenen voor het agrarisch ontwikkelingsplan Friesland.
Landbouwuniversiteit Wageningen: Vakgroep Rurale Sociologie, Vakgroep Agrarische Bedrijfseconomie, Vakgroep Ruimtelijke Planvorming; AVM/CCLB; IKC-Veehouderij. Bedrijfsstijlenstudie 10.
ISBN 90-6754-300-4 (prijs € 25,00).
De Friese landbouw staat op een keerpunt. Voor een ommekeer.
Voor een tijdstip waarin beslissende veranderingen plaatsgrijpen. Veel boeren en tuinders zullen dat herkennen. We staan voor beslissende veranderingen. Een aantal van die veranderingen zijn in deze studie doorgerekend. Dat levert zeer bruikbare resultaten op voor beleidsdiscussies. Interessant zijn daarbij de verschillende bedrijfsstijlen. Boeren gaan op verschillende wijzen om met hun onderneming. Nu en ook in de toekomst. Dat stelt beleidmedewerkers voor de verantwoordelijkheid om ruimte voor keuzes mogelijk te maken. Keuzes die zoveel mogelijk ondernemers in staat stellen brood op de plank te houden. Deze studie is een waardevolle en bruikbare bouwsteen voor ons tweede agrarische ontwikkelingsplan’. (P. Miedema, voorzitter Stuurgroep Agrarisch Ontwikkelingsplan Friesland)
Mest en Macht; Een politiek-sociologische studie naar belangen-behartiging en beleidsvorming inzake de mestproblematiek in Nederland vanaf 1970.
J. Frouws. Studies van Landbouw en Platteland 11. ISBN 90-6754-309-8 (prijs € 39,50)
’De mestproblematiek heeft als katalysator gewerkt voor ingrijpende veranderingen in het ’Groene Front’.
Lange tijd hebben het ministerie van Landbouw en het agrarisch bedrijfsleven een daadwerkelijke aanpak van de groeiende mestoverschotten eendrachtig voor zich uit geschoven. Het mestbeleid werd aanvankelijk van een duidelijk landbouwstempel voorzien. Maar druk van buitenaf en innerlijke verdeeldheid deden het Groene Front wankelen. Deze crisis bood mogelijkheden voor hervorming van belangenbehartiging en beleidsvoering. Er is een begin gemaakt met zelfsturing in plaats van overheidsregulering en met een aanpak gericht op individuele verantwoordelijkheid in plaats van generiek beleid. De hervorming van het gesloten, neo-corporatistisch stelsel naar een open, pluriform systeem is in gang gezet, maar vereist nog grote inspanningen en institutionele veranderingen. Evenals eerdere studies in deze reeks, kan deze analyse van het mestbeleidsproces daarvoor enige bouwstenen leveren.
Sterk Gemengd. Een socio-economische analyse van agrarische bedrijvigheid in het Pajotten- en Hageland in België.
Een onderzoek dat is uitgevoerd i.s.m. het Vlaamsch Agrarisch Centrum. G. Kerkhove. Studies van Landbouw en Platteland 12. ISBN 90-6754-317-9. (prijs € 25,00)
’De landbouw is in volle crisis.
De succes-story van 30 jaar EG is ingestort, en het nieuwe EG-landbouwbeleid biedt al evenmin uitkomst. De besprekingen in het kader van de Uruguay-ronde (GATT) duiden op catastrofaal gevolgen. En dit alles wordt nog aangescherpt met regionale beperkingen rond milieu en ruimtelijke ordening (mestwetgeving, Groene Hoofdstructuur). De vraag is in welke mate de boer zijn eeuwenoude opdrachten (voedselproduktie, landschap creëren en verzorgen) nog naar behoren vervult (kan vervullen). Dit alles roept om een nieuwe aanpak en een toekomstgerichte visie. En het is hierbij vooral nuttig in de eerste plaats de huidige toestand en de reëel bestaande toekomstmogelijkheden te inventariseren. In deze context zag deze, voor ons land eerste bedrijfsstijlenstudie het levenslicht. Beleidmakers, landbouwlobby’s, wetenschappers en voorlichters hielden tot op heden enkel rekening met bedrijven, economie en politiek. Het is dan ook de grote verdienste van deze studie dat hierin ruim aandacht wordt besteed aan de bedrijfsleiders en hun gezin. Via talrijke interviews werd informatie bijeengebracht over beweegredenen, betrachtingen en verwachtingen van de eerste betrokkenen, de boeren zelf. Dit werk geeft de boeren opnieuw een stem. Belangrijk in dit onderzoek is tevens de vaststelling dat, niettegenstaande de immense politiek-economische druk naar eenvormige industrialisering, in beide onderzoeksgebieden tal van boerengezinnen nog op een eigen verscheiden manier hun bedrijf hebben weten te runnen en in stand te houden. Zo hebben zij, mogelijk onbewust, een eigen bedrijfsstijl voor de toekomst ontwikkeld.
Deze studie zal zeker heel wat politieke en maatschappelijke verantwoordelijken tot nadenken aanzetten. Ik ben ervan overtuigd dat dit werk een belangrijke bijdrage kan leveren in de ontwikkeling naar een meer verantwoord voedsel- en landbouwbeleid.’ (Ignace van de Walle, Landbouwer, voorzitter Vlaamsch Agrarisch Centrum
Van Eenheid naar Verscheidenheid.
Bedrijfsstijlen in de Flevolandse akkerbouw. J.S.C. Wiskerke et al. Studies van Landbouw en Platteland 13. ISBN 90-6754-332-2
(prijs € 25,00)
’Dit boekje bevat de resultaten van een bedrijfsstijlenstudie die in Flevoland is uitgevoerd. In deze studie is gepoogd om de dynamiek in de sector zorgvuldig in kaart te brengen. De akkerbouwers hebben beslist niet stilgezeten. Uit de aanvankelijke (en doelbewust aangebrachte) eenheid groeide zo een verscheidenheid. Uit het aanvankelijke bedrijfstype groeiden verschillende bedrijfsstijlen. Dat getuigt niet alleen van dynamiek en aanpassing, het verwijst ook naar uiteenlopende situaties, naar uiteenlopende problemen en kansen dus. Tenslotte bevatten de diverse vormen van dynamiek ook meerdere oplossingsrichtingen voor de toekomst: uiteenlopende antwoorden op de omvangrijke crisis die in de akkerbouw woedt. De akkerbouw bestaat niet, zo maakt deze studie duidelijk. Eén oplossing is er dan ook niet. Er zal aan een breed scala van oplossingen moeten worden gewerkt. In dat opzicht bevat dit boek, zo lijkt mij, een aantal interessante, soms directe, soms indirecte aanzetten.’ (J.D. van der Ploeg, hoogleraar Rurale Sociologie).
Naar lokale zelfregulering. Samenwerkingsverbanden voor integratie van landbouw, milieu, natuur en landschap.
Eric Hees, Henk Renting en Sabine de Rooij. Studies van Landbouw en Platteland 14. ISBN 90-6754-333-0 (uitverkocht)
Naar een doelgericht ammoniakbeleid. Bedrijfsstijlen en verschillen in ammoniakemissie in de melkveehouderij.
P. Schuthof, A. van den Ham, L. Lekkerkerk en R. van Broekhuizen. Studies van Landbouw en Platteland 15. ISBN 90-6754-344-6 (prijs € 25,00)
In december 1993 is door de Tweede Kamer de Notitie Derde Fase Mestbeleid aangenomen. In deze notitie staat onder andere beschreven op welke wijze de landbouw een bijdrage moet leveren aan de oplossing van de ammoniakproblematiek. Dit onderzoek naar de relatie tussen bedrijfsstijlen en ammoniakemissie in de melkveehouderij (...) kan worden gezien als een eerste bouwsteen voor de uitwerking van de in de Notitie Derde Fase Mestbeleid aangekondigde ammoniakheffing. De publikatie van dit onderzoek is daarmee een startsein voor de noodzakelijke discussie over de meerwaarde en invulling van doelvoorschriften voor de grondgebonden veehouderij. Centraal in deze discussie staan de vragen: zijn er binnen het grondgebonden veehouderijbedrijf meerdere oplossingsrichtingen mogelijk en hoe moet het verzuringsbeleid hierop inspelen zodat de doelstellingen worden gerealiseerd?
(Uit het voorwoord van Dr J.H. Dewaide, Directeur Drinkwater, Water, Landbouw; Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Bruggen bouwen. Een integrale aanpak van landbouw, milieu, natuur, en landschap in Eastermar’s Lânsdouwe.
Henk Renting, René de Bruin en Elke Pohlmann. Studies van Landbouw en Platteland 16. ISBN 90-6754-354-3 (uitverkocht)
Pluri-activiteit in de Nederlandse landbouw Wilma de Vries.
Studies van Landbouw en Platteland 17. ISBN 90-6754-390-X
(prijs € 25,00)
Er is voor de Nederlandse samenleving alle reden om te pleiten voor een verdere integratie van stedelijke en agrarische levenswijze, ja zelfs van stedelijke en agrarische activiteiten. Stedelingen, die op het platteland een bestaande boerderij gaan bewonen, kunnen bijdragen aan de vergroting van de leefbaarheid van het platteland en moeten door de agrarische bevolking eigenlijk met muziek binnengehaald worden. (...) Agrariërs die op hun boerderij blijven wonen en (een beetje) werken en elders hun brood verdienen dragen op een duurzame wijze bij aan de leefbaarheid van het platteland en verdienen om die reden ieders waardering. (...) De voorliggende studie van Wilma de Vries gaat onder meer over deze problemen. Voor boeren, burgers en buitenlui; voor leken en beleidsmakers is deze studie een leesbaar en leerzaam essay. Het verhaal houdt de lezer een spiegel van mogelijke ontwikkelingen voor.
(Uit het voorwoord van A. Vijverberg, landbouwkundige te ’s Gravenzande)
Agrarische vrouwen en bedrijfsontwikkeling,
Sabine de Rooij, Elly Brouwer en Rudolf van Broekhuizen. Studies van Landbouw en Platteland 18, Wetenschapswinkel Rapport 116. ISBN 90-6754-405-1 (Prijs € 25,00)
Dit boek is een diepgaande en interessante studie. De conclusies laten zien dat er vele aangrijpingspunten zijn om belangenbehartiging van agrarische vrouwen te bevorderen. Belangrijke constatering is dat agrarische vrouwen andere accenten leggen in het schetsen van een gezonde bedrijfsvoering dan mannen. Zij kiezen veelal voor een richting die veelbelovend is voor plattelandsvernieuwing. De Nederlandse landbouw bevindt zich op een kruispunt. Door de hoge graad van emancipatie die agrarische vrouwen ten toon spreiden, leveren vrouwen een belangrijke bijdrage aan de verscheidenheid in bedrijfsstijlen en zullen ze mede richting geven aan de weg die agrarisch Nederland zal inslaan.
Uit het woord vooraf van Tineke Waal-Francis, Voorzitter Commissie Agrarische Vrouwen WLTO
Naar de geest of naar de letter.
Een onderzoek naar knellende regelgeving in de agrarische sector. Jaap Frouws et al. Studies van Landbouw en Platteland nr. 19 ISBN-90-6754-456-6 (uitverkocht)
Duurzaam boeren met beleid.
Innovatiegroepen in de Nederlandse landbouw. Ina Horlings. Studies van Landbouw en Platteland nr. 20 ISBN-90-6754-461-2. Ook verschenen als dissertatie. Prijs € 39,50
Een duurzame landbouw kan alleen ontstaan als boeren niet alleen bereid zijn, maar ook in staat worden gesteld om milieuvriendelijk te handelen. Agrarische bedrijven vormen onderdeel van netwerken van individuen en organisaties die de agrarische bedrijfsvoering in toenemende mate beïnvloeden. Het Europese en nationale overheidsbeleid, technologie-ontwikkeling en de markten voor landbouwprodukten bepalen sterk de handelingsruimte waar binnen boeren hun bedrijfsvoering inrichten. Boeren reageren op deze afnemende handelingsruimte door te streven naar meer zeggenschap over de landbouwontwikkeling en over het overheidsbeleid. Door met name vanaf de jaren negentig samenwerkingsverbanden op te richten, in deze studie innovatiegroepen genoemd, streven tientallen boerengroepen een duurzame landbouw na door taken uit te voeren, zoals natuur- en landschapsbeheer en agro-toerisme, ontwikkeling van streekeigen kwaliteitsprodukten, biologische produktiemethoden en het verminderen van de milieubelasting. De activiteiten van deze boerengroepen zijn een vorm van herprofessionalisering en zelfsturing door de landbouwpraktijk. In dit boek staat de vraag centraal hoe het rijk en rijksbeleid agrarische innovatiegroepen stimuleren of belemmeren in hun zorg voor milieu, natuur en landschap. Deze studie kan bijdragen aan de formulering van een op zelfsturing gebaseerd nationaal overheidsbeleid dat agrarische initiatieven bevordert, die bijdragen aan een meer duurzame landbouw.
Ondernemen van Onderop; Plattelandsvernieuwing in Gelderland
van R. de Bruin, R. van Broekhuizen en J.D. van der Ploeg. Studies van Landbouw en Platteland nr. 21 ISBN-90-6754-479-5. Prijs € 25,00
Deze studie gaat over de kansen voor plattelandsvernieuwing en sociaal-econo-mische versterking van het platteland in de provincie Gelderland. De aandacht gaat daarbij vooral uit naar versterking en verbreding van de landbouw.
Hoewel de inkomens op de agrarische bedrijven sterk onder druk staan en er veel bedrijven dreigen te verdwijnen, blijken er in de bestaande situatie ook mogelijk-heden te liggen om de bedrijfsresultaten te verbeteren en de milieudruk te verlagen. Dat geldt ook voor de kleinere en gemengde bedrijven. Daarnaast liggen er tal van nieuwe kansen. Er wordt een aantal actiepunten voor plattelandsvernieuwing besproken, ondermeer: nieuwe economische dragers, een gezamenlijke aanpak van agrarische recreatie en toerisme, een gezamenlijke aanpak voor de afzet van ambachtelijke producten, nieuwe arrangementen in bestaande ketens, agrarisch natuurbeheer en landschapsonderhoud en integraal waterbeheer. Elk van de actiepunten kan in de toekomst bijdragen aan de sociaal-economische versterking van het platteland, vooral als een integrale gebiedsaanpak wordt gevolgd. Berekend is dat in de meest kansrijke gebieden plattelandsvernieuwing een substantiële bijdrage kan leveren aan het sociaal-economisch fundament van en werkgelegenheid op het Gelders platteland.
Rundvlees uit natuurgebieden.
Productie en perspectieven voor de afzet van Geesje Kuit en Hielke van der Meulen. Studies van Landbouw en Platteland nr. 22 (uitverkocht)
Dynamiek en duurzaamheid.
Beschouwingen over bedrijfsstijlen, bestuur en beleid van René de Bruin. Studies van Landbouw en Platteland nr. 23. ISBN 90-6754-488-4 (ook verschenen als dissertatie) Prijs € 25,00
De vernieuwing van het platteland staat hoog op de politieke agenda. Kernbegrippen zijn dynamiek en duurzaamheid. Dit boek gaat in op de samenhang tussen vernieuwing op het platteland en ontwikkelingen in beleid en bestuur. De basis hiervoor wordt gevormd door een historische analyse van uiteenlopende patronen van landbouwontwikkeling en van het gevoerde landbouwbeleid. Centraal staat een 'symmetrische' beschrijving van interactiepatronen en van empirische verscheidenheid. Daarmee draagt deze studie bij aan de vernieuwing van de rurale sociologie.
De bevindingen uit dit boek hebben belangrijke consequenties voor het denken over duurzame plattelandsontwikkeling. Uiteenlopende patronen van duurzame ontwikkeling zijn geworteld in het verleden. Duurzaamheid impliceert aldus een zekere mate van continuïteit. Dynamiek impliceert daarentegen verandering, het hanteren van nieuwe inzichten, praktijken en interactiepatronen. Dit spanningsveld, waarmee boeren en tuinders dagelijks te maken hebben is de rode draad van 'DYNAMIEK EN DUURZAAMHEID'.
Over de kwaliteit van plattelandsontwikkeling.
Opstellen over doeleinden, sociaal-economische impact en mechanismen. R. van Broekhuizen en J.D. van der Ploeg (red). Studies van Landbouw en Platteland 24. ISBN 90-6754-501-5 (prijs € 25,00) uitverkocht
Zeeuwse akkerbouw tussen verandering en continuïteit.
Een sociologische studie naar diversiteit in landbouwbeoefening, technologieontwikkeling en plattelandsvernieuwing van J.S.C. Wiskerke. Studies van Landbouw en Platteland nr. 25. ISBN 90-6754-496-5
Prijs € 25,00. Ook verschenen als dissertatie.
Gesloten bedrijven. Verscheidenheid in de zeugenhouderij van Monica Commandeur.
Studies van Landbouw en Platteland nr. 26. ISBN 90-6754-518-x
Prijs € 25,00
Ik denk dat je pas een goed vakman kunt zijn als je ook een goed ondernemer bent. Iemand die alleen een goed vakman is en geen ondernemer, dat is een werknemer.
Maar is iemand met een hele hoge productie een goed vakman? Ik weet het niet. Ik hecht ook aan waarden, aan de manier van leven. En wij hebben daar schik bij en we kunnen er goed van leven.
Ja, maar eigenlijk is het een beetje uit nood geboren, dat we zijn overgegaan op varkens. Mijn schoonzusje en ik deden voornamelijk het voerwerk en de mannen waren hoofdzakelijk bezig met de akkerbouw.
Ge wordt niet biologisch-dynamisch van de ene op de andere dag, ge groeit daar stillekens in.
Deze vier uitspraken zijn gedaan tijdens verschillende interviews met zeugenhouders - uit een reeks van in totaal 23 interviews. De zojuist geciteerde interviews zijn in 1996 gehouden in respectievelijk het zuiden, het westen, het oosten en het noorden van het land. De bovenste twee uitspraken zijn gedaan door mannen, de onderste twee door vrouwen. De uitspraken hebben alles te maken met verschillen in bedrijfsstijlen. Daar gaat dit boek over. De uitspraken zijn niet zomaar willekeurig gekozen op deze plaats. Zij zijn afkomstig van vier typische representanten van de vier bedrijfsstijlen, die in dit boek beschreven zijn, namelijk respectievelijk: ’de ondernemer’, ’de overlever’, ’de vakman’ en ’de hoeder’.
Dit boek is een eerste diepgaande studie naar bedrijfsstijlen in de zeugenhouderij, maar mag alleen nog als indicatie worden gebruikt. Met dit boek wordt een aanzet gedaan om vanuit een nieuwe invalshoek voor de maatschappelijke discussie over de varkenshouderij te stimuleren. Het boek is bedoeld voor een gevarieerd publiek: boeren, adviseurs, betrokkenen uit de bedrijfskolom, wetenschappers, politici, ambtenaren, leden van maatschappelijke organisaties en consumenten. Het bevat veel verrassende beschrijvingen van de Nederlandse zeugenhouderij, vooral via de uitspraken van de zeugenhouders zelf. Het geeft de lezer op velerlei verschillende manieren inzicht in de sector.
Vrouwen en vernieuwing van landbouw en platteland, De kloof tussen praktijk en beleid in Nederland en andere Europese landen.
B. Bock. Studies van Landbouw en Platteland 27, ISBN 90-6754-554-6
Vernieuwend werken, sporen van vermogen en onvermogen.
Dirk Roep. Studies van Landbouw en Platteland 28, ISBN90-5808-309-8. November 2000. Ook verschenen als dissertatie.
Circuits in de Landbouwvoedselketen, verscheidenheid en samenhang in de productie en vermarkting van rundvlees in Midden-Italië.
Hielke S. van der Meulen. Studies van Landbouw en Platteland 28, ISBN90-5808-304-7). November 2000. Ook verschenen als dissertatie.
Trekkers naast de trap, Een zoektocht naar de dynamiek in de relatie tussen boer en overheid.
Eric Hees. Studies van Landbouw en Platteland 30. ISBN 90-6754-616-x. November 2000. Ook verschenen als dissertatie.
Goede mest stinkt niet, Een studie over drijfmest, ervaringskennis en het terugdringen van mineralenverliezen in de melkveehouderij.
Jasper Eshuis, Marian Stuiver, Frank Verhoeven en Jan Douwe van der Ploeg. Studies van Landbouw en Platteland 31. Maart 2001.
ISBN 90-6754-642-9.
Labor, Markets, and Agricultural Production,
Jan Douwe van der Ploeg, Studenteneditie.
Perspectief voor Afbouwers, Aanbiedsters of Verbreders?
Henk Oostindie en Karin Peters. ISBN-90-6754-371-3. Mededelingen nr. 21 van de Werkgroep Recreatie en Toerisme.
Een onderzoek naar de potentie van de combinatie landbouw en recreatie in de blauwe koersgebieden Zuidwest-Friesland en Midden-Brabant
Trekkers op de trap
E. Hees. ISBN 90-6754-404-3 Wetenschapswinkel Rapport 118
(Prijs € 20,00)
Het thema van deze studie is ’Kritische belangenbehartiging in de land- en tuinbouw’. In de analyse - gemaakt aan de hand van zes case-studies - zijn de volgende aspecten betrokken: een definitie van kritische geluiden, een classificatie en inventarisatie van kritische organisaties, de strategieën die door deze organisaties gehanteerd worden, een een inventarisatie van de behaalde successen. Op basis van de uitkomst van de studie is een onderzoeksprogramma opgesteld.
Tussen bulk en kwaliteit.
Jan Douwe van der Ploeg en Maarten Ettema (red.)
De weg tussen boerenbedrijf en voedselconsument is lang en ingewikkeld geworden. Produktie en consumptie werden steeds meer ontkoppeld: tussen beiden bevindt zich thans een complexe voedselproduktieketen. In dit boek wordt aangegeven hoe en waarom deze voedselproduktieketen steeds weer ’schandalen’ oplevert. Gezondheidsaspecten, kwaliteit en arbeidsomstandigheden worden uitvoerig belicht. Ook het krachtenveld tussen industrie, grootwinkelcircuits, politiek en EG komen aan de orde. Ruime aandacht wordt besteed aan alternatieven, zowel elders als in Nederland. Die geven aan dat kwaliteit ook nu zeer goed haalbaar is - juist de structuur van de voedselproduktieketen is daartoe de grootste barrière. Zo resteert het consumeren van bulkprodukten. Het boek wordt afgesloten met een radicale stellingname van enkele boerenvoormannen: de produktie van kwaliteit geldt voor een groeiend aantal boeren als een nieuwe uitdaging.
Passen en meten. Een praktijkonderzoek naar de inpasbaarheid van beheersovereenkomsten
van Henk Oostindie en Rudolf van Broekhuizen. LBL-publicatiereeks nr. 100
Con Cojones y Maestría. Un estudio sociológico-agronómico acerca del desarrollo rural endógeno y procesos de localización en la Sierra de la Contraviesa (España) (Met kloten en kundigheid: een sociologisc-agronomische studie naar endogene rurale ontwikkeling en lokaliseringsprocessen in de Contraviesa bergen) van Gaston Remmers. Wageningen Studies on Heterogeneity and Relocalization 2, CERES 1998 ISBN 90-55-38-020-6 Thela Publishers Prijs € 45,00
De Leeuwenborch (kamer 313),
Hollandseweg 1
6706 KN Wageningen,
tel: 0317-484507, fax: 0317-485475
Bedrijfsstijlen in de Zuidhollandse Veenweidegebieden, nieuwe perspectieven voor beleid en belangenbehartiging.
J.D. van der Ploeg en D. Roep. Katholieke Land- en Tuinbouw Bond en Landbouwuniversiteit Wageningen. Wageningen, 1990. (tweede druk) 98 pag. ISBN 90-6754-173-7 (uitverkocht)
Zicht op Duurzaamheid en Kontinuïteit, bedrijfsstijlen in de Achterhoek.
D. Roep, J.D. van der Ploeg en C. Leeuwis. Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie, Landbouwuniversiteit Wageningen. Wageningen, 1991. (tweede druk) 208 pag. ISBN 90-73-195-03-09 (prijs € 30,00)
Niet Klein te Krijgen, bedrijfsstijlen in de Gelderse Vallei.
R. de Bruin, H. Oostindie en J.D. van der Ploeg. Gelderse Valleiprojekt en Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie, Landbouwuniversiteit Wageningen. Wageningen, 1991. ISBN 90-73-195-06-3 (uitverkocht)
Maat Houden, bedrijfsstijlen en het beheer van natuur en landschap in de Noordelijke Friese Wouden en het Zuidelijk Westerkwartier.
R. de Bruin en J.D. van der Ploeg. Bos- en Landschapsbouw, Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij Friesland/Groningen en Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie, Landbouwuniversiteit Wageningen. Wageningen, 1992. (tweede druk) 112 pag. Bedrijfsstijlenstudie 4. ISBN 90-9004653-4 (uitverkocht)
Toppers en tuinders, bedrijfsstijlen in de glastuinbouw: een verkenning.
J.H. Spaan en J.D. van der Ploeg. Provincie Zuid-Holland en Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie van de Landbouwuniversiteit, Wageningen 1992. (tweede druk, met daarin opgenomen een verslag van studieochtend op 31 Maart 1992 te Den Haag) 120 pag. Bedrijfsstijlenstudie 5. (uitverkocht)
Boer Bliuwe, Blinder...! Bedrijfsstijlen, ondernemerschap en toekomstperspectieven.
J.D. van der Ploeg, S. Miedema, D. Roep, R. van Broekhuizen en R. de Bruin. AVM/CCLB en Vakgroep Agrarische Ontwikkelingssociologie van de Landbouwuniversiteit, Wageningen 1992. 85 pag. Bedrijfsstijlenstudie 6. ISBN 90-73195-07-1 (uitverkocht)
Wikken en Wegen, bedrijfsstijlen en verschillen in stikstofoverschot.
D. Roep en J. Roex. Vakgroep Rurale Sociologie Landbouwuniversiteit, Wageningen 1992. 63 pag. Bedrijfsstijlenstudie 7. ISBN 90-6754-245-8 (prijs € 15,-)
De onderzoekers pleiten voor een beleid dat zich beperkt tot het formuleren van milieudoelstellingen op bedrijfsniveau.
'De vaststelling van een toelaatbaar stikstofoverschot kan een eerste stap zijn', aldus de onderzoekers. 'Binnen die grenzen moeten boeren zelf zoeken naar de meest geschikte weg om de bedrijfsvoering aan te passen. Met deze aanpak kan het vakmanschap en ondernemerschap als belangrijke vernieuwende kracht worden benut en de effectiviteit van het beleid worden vergroot.'’ (Agrarisch Dagblad)
Bont of Blauw, bedrijfsstijlen en koersbepaling landelijke gebieden.
R. de Bruin. Provincie Friesland en Vakgroep Rurale Sociologie Landbouwuniversiteit, Wageningen 1993. 118 pag. Bedrijfsstijlenstudie 8. ISBN 90-6754-252-0 (prijs €17,50)
’Dit onderzoek bevestigt mijn vermoeden dat de boeren in de Blauwe Zone hun kansen vooral zien in de melkveehouderij. (...) Daarnaast blijkt dat sommige boeren interesse hebben in het produceren van natuur, landschap en recreatie op het boerenbedrijf. Vanzelfsprekend zal de mate van belangstelling afhangen van de prijs die voor deze produkten betaald wordt. Naar mijn mening zijn de mogelijkheden voor een dergelijke verbreding van de plattelandsekonomie in de landbouw aanwezig. Ook voor het voortbrengen van speciaal-produkten kan een markt ontstaan. Dat boeren dat kunnen, daar ben ik van overtuigd.’ (N. van Eyden, voorzitter commissie grondgebruik gewestelijke raad voor Friesland van het Landbouwschap)
Stijlvol fokken, een oriënterende studie naar de relatie tussen sociaal-economische verscheidenheid en bedrijfsspecifieke fokdoeldefinitie.
A.F. Groen, K. de Groot, J.D. van der Ploeg en D. Roep. Vakgroep Veefokkerij en Vakgroep Rurale Sociologie Landbouwuniversiteit, Wageningen 1993. Bedrijfsstijlenstudie 9. ISBN 90-6754-290-3
(prijs € 20,00).
Stijlvol fokken geeft kleur aan het boerenberoep.
Deze studie laat zien hoe de praktijk, ondanks alle snelle veranderingen, kans ziet haar eigen kleurenkeus tot uitdrukking te brengen. Doelbewust fokken past ook bij stijlvol fokken, maar dan moet er ook ruimte zijn om goed te kunnen kiezen. De fokkerij instellingen kunnen bij het aankoopbeleid van een ruim aantal scherp op afstamming geselecteerde proefstieren, rekening houden met accentverschillen. Bij de keuze van fokstieren kan dan later door de praktijk nog sterker met de ’kleurtonen’ rekening worden gehouden. Kleurenkeus vormt de basis voor kleurenrijkdom. En ook een stukje boerenvreugde.’ (R.D. Politiek, Emeritus hoogleraar Veefokkerij)
It Kearpunt Foarby, Bouwstenen voor het agrarisch ontwikkelingsplan Friesland.
Landbouwuniversiteit Wageningen: Vakgroep Rurale Sociologie, Vakgroep Agrarische Bedrijfseconomie, Vakgroep Ruimtelijke Planvorming; AVM/CCLB; IKC-Veehouderij. Bedrijfsstijlenstudie 10.
ISBN 90-6754-300-4 (prijs € 25,00).
De Friese landbouw staat op een keerpunt. Voor een ommekeer.
Voor een tijdstip waarin beslissende veranderingen plaatsgrijpen. Veel boeren en tuinders zullen dat herkennen. We staan voor beslissende veranderingen. Een aantal van die veranderingen zijn in deze studie doorgerekend. Dat levert zeer bruikbare resultaten op voor beleidsdiscussies. Interessant zijn daarbij de verschillende bedrijfsstijlen. Boeren gaan op verschillende wijzen om met hun onderneming. Nu en ook in de toekomst. Dat stelt beleidmedewerkers voor de verantwoordelijkheid om ruimte voor keuzes mogelijk te maken. Keuzes die zoveel mogelijk ondernemers in staat stellen brood op de plank te houden. Deze studie is een waardevolle en bruikbare bouwsteen voor ons tweede agrarische ontwikkelingsplan’. (P. Miedema, voorzitter Stuurgroep Agrarisch Ontwikkelingsplan Friesland)
Mest en Macht; Een politiek-sociologische studie naar belangen-behartiging en beleidsvorming inzake de mestproblematiek in Nederland vanaf 1970.
J. Frouws. Studies van Landbouw en Platteland 11. ISBN 90-6754-309-8 (prijs € 39,50)
’De mestproblematiek heeft als katalysator gewerkt voor ingrijpende veranderingen in het ’Groene Front’.
Lange tijd hebben het ministerie van Landbouw en het agrarisch bedrijfsleven een daadwerkelijke aanpak van de groeiende mestoverschotten eendrachtig voor zich uit geschoven. Het mestbeleid werd aanvankelijk van een duidelijk landbouwstempel voorzien. Maar druk van buitenaf en innerlijke verdeeldheid deden het Groene Front wankelen. Deze crisis bood mogelijkheden voor hervorming van belangenbehartiging en beleidsvoering. Er is een begin gemaakt met zelfsturing in plaats van overheidsregulering en met een aanpak gericht op individuele verantwoordelijkheid in plaats van generiek beleid. De hervorming van het gesloten, neo-corporatistisch stelsel naar een open, pluriform systeem is in gang gezet, maar vereist nog grote inspanningen en institutionele veranderingen. Evenals eerdere studies in deze reeks, kan deze analyse van het mestbeleidsproces daarvoor enige bouwstenen leveren.
Sterk Gemengd. Een socio-economische analyse van agrarische bedrijvigheid in het Pajotten- en Hageland in België.
Een onderzoek dat is uitgevoerd i.s.m. het Vlaamsch Agrarisch Centrum. G. Kerkhove. Studies van Landbouw en Platteland 12. ISBN 90-6754-317-9. (prijs € 25,00)
’De landbouw is in volle crisis.
De succes-story van 30 jaar EG is ingestort, en het nieuwe EG-landbouwbeleid biedt al evenmin uitkomst. De besprekingen in het kader van de Uruguay-ronde (GATT) duiden op catastrofaal gevolgen. En dit alles wordt nog aangescherpt met regionale beperkingen rond milieu en ruimtelijke ordening (mestwetgeving, Groene Hoofdstructuur). De vraag is in welke mate de boer zijn eeuwenoude opdrachten (voedselproduktie, landschap creëren en verzorgen) nog naar behoren vervult (kan vervullen). Dit alles roept om een nieuwe aanpak en een toekomstgerichte visie. En het is hierbij vooral nuttig in de eerste plaats de huidige toestand en de reëel bestaande toekomstmogelijkheden te inventariseren. In deze context zag deze, voor ons land eerste bedrijfsstijlenstudie het levenslicht. Beleidmakers, landbouwlobby’s, wetenschappers en voorlichters hielden tot op heden enkel rekening met bedrijven, economie en politiek. Het is dan ook de grote verdienste van deze studie dat hierin ruim aandacht wordt besteed aan de bedrijfsleiders en hun gezin. Via talrijke interviews werd informatie bijeengebracht over beweegredenen, betrachtingen en verwachtingen van de eerste betrokkenen, de boeren zelf. Dit werk geeft de boeren opnieuw een stem. Belangrijk in dit onderzoek is tevens de vaststelling dat, niettegenstaande de immense politiek-economische druk naar eenvormige industrialisering, in beide onderzoeksgebieden tal van boerengezinnen nog op een eigen verscheiden manier hun bedrijf hebben weten te runnen en in stand te houden. Zo hebben zij, mogelijk onbewust, een eigen bedrijfsstijl voor de toekomst ontwikkeld.
Deze studie zal zeker heel wat politieke en maatschappelijke verantwoordelijken tot nadenken aanzetten. Ik ben ervan overtuigd dat dit werk een belangrijke bijdrage kan leveren in de ontwikkeling naar een meer verantwoord voedsel- en landbouwbeleid.’ (Ignace van de Walle, Landbouwer, voorzitter Vlaamsch Agrarisch Centrum
Van Eenheid naar Verscheidenheid.
Bedrijfsstijlen in de Flevolandse akkerbouw. J.S.C. Wiskerke et al. Studies van Landbouw en Platteland 13. ISBN 90-6754-332-2
(prijs € 25,00)
’Dit boekje bevat de resultaten van een bedrijfsstijlenstudie die in Flevoland is uitgevoerd. In deze studie is gepoogd om de dynamiek in de sector zorgvuldig in kaart te brengen. De akkerbouwers hebben beslist niet stilgezeten. Uit de aanvankelijke (en doelbewust aangebrachte) eenheid groeide zo een verscheidenheid. Uit het aanvankelijke bedrijfstype groeiden verschillende bedrijfsstijlen. Dat getuigt niet alleen van dynamiek en aanpassing, het verwijst ook naar uiteenlopende situaties, naar uiteenlopende problemen en kansen dus. Tenslotte bevatten de diverse vormen van dynamiek ook meerdere oplossingsrichtingen voor de toekomst: uiteenlopende antwoorden op de omvangrijke crisis die in de akkerbouw woedt. De akkerbouw bestaat niet, zo maakt deze studie duidelijk. Eén oplossing is er dan ook niet. Er zal aan een breed scala van oplossingen moeten worden gewerkt. In dat opzicht bevat dit boek, zo lijkt mij, een aantal interessante, soms directe, soms indirecte aanzetten.’ (J.D. van der Ploeg, hoogleraar Rurale Sociologie).
Naar lokale zelfregulering. Samenwerkingsverbanden voor integratie van landbouw, milieu, natuur en landschap.
Eric Hees, Henk Renting en Sabine de Rooij. Studies van Landbouw en Platteland 14. ISBN 90-6754-333-0 (uitverkocht)
Naar een doelgericht ammoniakbeleid. Bedrijfsstijlen en verschillen in ammoniakemissie in de melkveehouderij.
P. Schuthof, A. van den Ham, L. Lekkerkerk en R. van Broekhuizen. Studies van Landbouw en Platteland 15. ISBN 90-6754-344-6 (prijs € 25,00)
In december 1993 is door de Tweede Kamer de Notitie Derde Fase Mestbeleid aangenomen. In deze notitie staat onder andere beschreven op welke wijze de landbouw een bijdrage moet leveren aan de oplossing van de ammoniakproblematiek. Dit onderzoek naar de relatie tussen bedrijfsstijlen en ammoniakemissie in de melkveehouderij (...) kan worden gezien als een eerste bouwsteen voor de uitwerking van de in de Notitie Derde Fase Mestbeleid aangekondigde ammoniakheffing. De publikatie van dit onderzoek is daarmee een startsein voor de noodzakelijke discussie over de meerwaarde en invulling van doelvoorschriften voor de grondgebonden veehouderij. Centraal in deze discussie staan de vragen: zijn er binnen het grondgebonden veehouderijbedrijf meerdere oplossingsrichtingen mogelijk en hoe moet het verzuringsbeleid hierop inspelen zodat de doelstellingen worden gerealiseerd?
(Uit het voorwoord van Dr J.H. Dewaide, Directeur Drinkwater, Water, Landbouw; Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Bruggen bouwen. Een integrale aanpak van landbouw, milieu, natuur, en landschap in Eastermar’s Lânsdouwe.
Henk Renting, René de Bruin en Elke Pohlmann. Studies van Landbouw en Platteland 16. ISBN 90-6754-354-3 (uitverkocht)
Pluri-activiteit in de Nederlandse landbouw Wilma de Vries.
Studies van Landbouw en Platteland 17. ISBN 90-6754-390-X
(prijs € 25,00)
Er is voor de Nederlandse samenleving alle reden om te pleiten voor een verdere integratie van stedelijke en agrarische levenswijze, ja zelfs van stedelijke en agrarische activiteiten. Stedelingen, die op het platteland een bestaande boerderij gaan bewonen, kunnen bijdragen aan de vergroting van de leefbaarheid van het platteland en moeten door de agrarische bevolking eigenlijk met muziek binnengehaald worden. (...) Agrariërs die op hun boerderij blijven wonen en (een beetje) werken en elders hun brood verdienen dragen op een duurzame wijze bij aan de leefbaarheid van het platteland en verdienen om die reden ieders waardering. (...) De voorliggende studie van Wilma de Vries gaat onder meer over deze problemen. Voor boeren, burgers en buitenlui; voor leken en beleidsmakers is deze studie een leesbaar en leerzaam essay. Het verhaal houdt de lezer een spiegel van mogelijke ontwikkelingen voor.
(Uit het voorwoord van A. Vijverberg, landbouwkundige te ’s Gravenzande)
Agrarische vrouwen en bedrijfsontwikkeling,
Sabine de Rooij, Elly Brouwer en Rudolf van Broekhuizen. Studies van Landbouw en Platteland 18, Wetenschapswinkel Rapport 116. ISBN 90-6754-405-1 (Prijs € 25,00)
Dit boek is een diepgaande en interessante studie. De conclusies laten zien dat er vele aangrijpingspunten zijn om belangenbehartiging van agrarische vrouwen te bevorderen. Belangrijke constatering is dat agrarische vrouwen andere accenten leggen in het schetsen van een gezonde bedrijfsvoering dan mannen. Zij kiezen veelal voor een richting die veelbelovend is voor plattelandsvernieuwing. De Nederlandse landbouw bevindt zich op een kruispunt. Door de hoge graad van emancipatie die agrarische vrouwen ten toon spreiden, leveren vrouwen een belangrijke bijdrage aan de verscheidenheid in bedrijfsstijlen en zullen ze mede richting geven aan de weg die agrarisch Nederland zal inslaan.
Uit het woord vooraf van Tineke Waal-Francis, Voorzitter Commissie Agrarische Vrouwen WLTO
Naar de geest of naar de letter.
Een onderzoek naar knellende regelgeving in de agrarische sector. Jaap Frouws et al. Studies van Landbouw en Platteland nr. 19 ISBN-90-6754-456-6 (uitverkocht)
Duurzaam boeren met beleid.
Innovatiegroepen in de Nederlandse landbouw. Ina Horlings. Studies van Landbouw en Platteland nr. 20 ISBN-90-6754-461-2. Ook verschenen als dissertatie. Prijs € 39,50
Een duurzame landbouw kan alleen ontstaan als boeren niet alleen bereid zijn, maar ook in staat worden gesteld om milieuvriendelijk te handelen. Agrarische bedrijven vormen onderdeel van netwerken van individuen en organisaties die de agrarische bedrijfsvoering in toenemende mate beïnvloeden. Het Europese en nationale overheidsbeleid, technologie-ontwikkeling en de markten voor landbouwprodukten bepalen sterk de handelingsruimte waar binnen boeren hun bedrijfsvoering inrichten. Boeren reageren op deze afnemende handelingsruimte door te streven naar meer zeggenschap over de landbouwontwikkeling en over het overheidsbeleid. Door met name vanaf de jaren negentig samenwerkingsverbanden op te richten, in deze studie innovatiegroepen genoemd, streven tientallen boerengroepen een duurzame landbouw na door taken uit te voeren, zoals natuur- en landschapsbeheer en agro-toerisme, ontwikkeling van streekeigen kwaliteitsprodukten, biologische produktiemethoden en het verminderen van de milieubelasting. De activiteiten van deze boerengroepen zijn een vorm van herprofessionalisering en zelfsturing door de landbouwpraktijk. In dit boek staat de vraag centraal hoe het rijk en rijksbeleid agrarische innovatiegroepen stimuleren of belemmeren in hun zorg voor milieu, natuur en landschap. Deze studie kan bijdragen aan de formulering van een op zelfsturing gebaseerd nationaal overheidsbeleid dat agrarische initiatieven bevordert, die bijdragen aan een meer duurzame landbouw.
Ondernemen van Onderop; Plattelandsvernieuwing in Gelderland
van R. de Bruin, R. van Broekhuizen en J.D. van der Ploeg. Studies van Landbouw en Platteland nr. 21 ISBN-90-6754-479-5. Prijs € 25,00
Deze studie gaat over de kansen voor plattelandsvernieuwing en sociaal-econo-mische versterking van het platteland in de provincie Gelderland. De aandacht gaat daarbij vooral uit naar versterking en verbreding van de landbouw.
Hoewel de inkomens op de agrarische bedrijven sterk onder druk staan en er veel bedrijven dreigen te verdwijnen, blijken er in de bestaande situatie ook mogelijk-heden te liggen om de bedrijfsresultaten te verbeteren en de milieudruk te verlagen. Dat geldt ook voor de kleinere en gemengde bedrijven. Daarnaast liggen er tal van nieuwe kansen. Er wordt een aantal actiepunten voor plattelandsvernieuwing besproken, ondermeer: nieuwe economische dragers, een gezamenlijke aanpak van agrarische recreatie en toerisme, een gezamenlijke aanpak voor de afzet van ambachtelijke producten, nieuwe arrangementen in bestaande ketens, agrarisch natuurbeheer en landschapsonderhoud en integraal waterbeheer. Elk van de actiepunten kan in de toekomst bijdragen aan de sociaal-economische versterking van het platteland, vooral als een integrale gebiedsaanpak wordt gevolgd. Berekend is dat in de meest kansrijke gebieden plattelandsvernieuwing een substantiële bijdrage kan leveren aan het sociaal-economisch fundament van en werkgelegenheid op het Gelders platteland.
Rundvlees uit natuurgebieden.
Productie en perspectieven voor de afzet van Geesje Kuit en Hielke van der Meulen. Studies van Landbouw en Platteland nr. 22 (uitverkocht)
Dynamiek en duurzaamheid.
Beschouwingen over bedrijfsstijlen, bestuur en beleid van René de Bruin. Studies van Landbouw en Platteland nr. 23. ISBN 90-6754-488-4 (ook verschenen als dissertatie) Prijs € 25,00
De vernieuwing van het platteland staat hoog op de politieke agenda. Kernbegrippen zijn dynamiek en duurzaamheid. Dit boek gaat in op de samenhang tussen vernieuwing op het platteland en ontwikkelingen in beleid en bestuur. De basis hiervoor wordt gevormd door een historische analyse van uiteenlopende patronen van landbouwontwikkeling en van het gevoerde landbouwbeleid. Centraal staat een 'symmetrische' beschrijving van interactiepatronen en van empirische verscheidenheid. Daarmee draagt deze studie bij aan de vernieuwing van de rurale sociologie.
De bevindingen uit dit boek hebben belangrijke consequenties voor het denken over duurzame plattelandsontwikkeling. Uiteenlopende patronen van duurzame ontwikkeling zijn geworteld in het verleden. Duurzaamheid impliceert aldus een zekere mate van continuïteit. Dynamiek impliceert daarentegen verandering, het hanteren van nieuwe inzichten, praktijken en interactiepatronen. Dit spanningsveld, waarmee boeren en tuinders dagelijks te maken hebben is de rode draad van 'DYNAMIEK EN DUURZAAMHEID'.
Over de kwaliteit van plattelandsontwikkeling.
Opstellen over doeleinden, sociaal-economische impact en mechanismen. R. van Broekhuizen en J.D. van der Ploeg (red). Studies van Landbouw en Platteland 24. ISBN 90-6754-501-5 (prijs € 25,00) uitverkocht
Zeeuwse akkerbouw tussen verandering en continuïteit.
Een sociologische studie naar diversiteit in landbouwbeoefening, technologieontwikkeling en plattelandsvernieuwing van J.S.C. Wiskerke. Studies van Landbouw en Platteland nr. 25. ISBN 90-6754-496-5
Prijs € 25,00. Ook verschenen als dissertatie.
Gesloten bedrijven. Verscheidenheid in de zeugenhouderij van Monica Commandeur.
Studies van Landbouw en Platteland nr. 26. ISBN 90-6754-518-x
Prijs € 25,00
Ik denk dat je pas een goed vakman kunt zijn als je ook een goed ondernemer bent. Iemand die alleen een goed vakman is en geen ondernemer, dat is een werknemer.
Maar is iemand met een hele hoge productie een goed vakman? Ik weet het niet. Ik hecht ook aan waarden, aan de manier van leven. En wij hebben daar schik bij en we kunnen er goed van leven.
Ja, maar eigenlijk is het een beetje uit nood geboren, dat we zijn overgegaan op varkens. Mijn schoonzusje en ik deden voornamelijk het voerwerk en de mannen waren hoofdzakelijk bezig met de akkerbouw.
Ge wordt niet biologisch-dynamisch van de ene op de andere dag, ge groeit daar stillekens in.
Deze vier uitspraken zijn gedaan tijdens verschillende interviews met zeugenhouders - uit een reeks van in totaal 23 interviews. De zojuist geciteerde interviews zijn in 1996 gehouden in respectievelijk het zuiden, het westen, het oosten en het noorden van het land. De bovenste twee uitspraken zijn gedaan door mannen, de onderste twee door vrouwen. De uitspraken hebben alles te maken met verschillen in bedrijfsstijlen. Daar gaat dit boek over. De uitspraken zijn niet zomaar willekeurig gekozen op deze plaats. Zij zijn afkomstig van vier typische representanten van de vier bedrijfsstijlen, die in dit boek beschreven zijn, namelijk respectievelijk: ’de ondernemer’, ’de overlever’, ’de vakman’ en ’de hoeder’.
Dit boek is een eerste diepgaande studie naar bedrijfsstijlen in de zeugenhouderij, maar mag alleen nog als indicatie worden gebruikt. Met dit boek wordt een aanzet gedaan om vanuit een nieuwe invalshoek voor de maatschappelijke discussie over de varkenshouderij te stimuleren. Het boek is bedoeld voor een gevarieerd publiek: boeren, adviseurs, betrokkenen uit de bedrijfskolom, wetenschappers, politici, ambtenaren, leden van maatschappelijke organisaties en consumenten. Het bevat veel verrassende beschrijvingen van de Nederlandse zeugenhouderij, vooral via de uitspraken van de zeugenhouders zelf. Het geeft de lezer op velerlei verschillende manieren inzicht in de sector.
Vrouwen en vernieuwing van landbouw en platteland, De kloof tussen praktijk en beleid in Nederland en andere Europese landen.
B. Bock. Studies van Landbouw en Platteland 27, ISBN 90-6754-554-6
Vernieuwend werken, sporen van vermogen en onvermogen.
Dirk Roep. Studies van Landbouw en Platteland 28, ISBN90-5808-309-8. November 2000. Ook verschenen als dissertatie.
Circuits in de Landbouwvoedselketen, verscheidenheid en samenhang in de productie en vermarkting van rundvlees in Midden-Italië.
Hielke S. van der Meulen. Studies van Landbouw en Platteland 28, ISBN90-5808-304-7). November 2000. Ook verschenen als dissertatie.
Trekkers naast de trap, Een zoektocht naar de dynamiek in de relatie tussen boer en overheid.
Eric Hees. Studies van Landbouw en Platteland 30. ISBN 90-6754-616-x. November 2000. Ook verschenen als dissertatie.
Goede mest stinkt niet, Een studie over drijfmest, ervaringskennis en het terugdringen van mineralenverliezen in de melkveehouderij.
Jasper Eshuis, Marian Stuiver, Frank Verhoeven en Jan Douwe van der Ploeg. Studies van Landbouw en Platteland 31. Maart 2001.
ISBN 90-6754-642-9.
Labor, Markets, and Agricultural Production,
Jan Douwe van der Ploeg, Studenteneditie.
Perspectief voor Afbouwers, Aanbiedsters of Verbreders?
Henk Oostindie en Karin Peters. ISBN-90-6754-371-3. Mededelingen nr. 21 van de Werkgroep Recreatie en Toerisme.
Een onderzoek naar de potentie van de combinatie landbouw en recreatie in de blauwe koersgebieden Zuidwest-Friesland en Midden-Brabant
Trekkers op de trap
E. Hees. ISBN 90-6754-404-3 Wetenschapswinkel Rapport 118
(Prijs € 20,00)
Het thema van deze studie is ’Kritische belangenbehartiging in de land- en tuinbouw’. In de analyse - gemaakt aan de hand van zes case-studies - zijn de volgende aspecten betrokken: een definitie van kritische geluiden, een classificatie en inventarisatie van kritische organisaties, de strategieën die door deze organisaties gehanteerd worden, een een inventarisatie van de behaalde successen. Op basis van de uitkomst van de studie is een onderzoeksprogramma opgesteld.
Tussen bulk en kwaliteit.
Jan Douwe van der Ploeg en Maarten Ettema (red.)
De weg tussen boerenbedrijf en voedselconsument is lang en ingewikkeld geworden. Produktie en consumptie werden steeds meer ontkoppeld: tussen beiden bevindt zich thans een complexe voedselproduktieketen. In dit boek wordt aangegeven hoe en waarom deze voedselproduktieketen steeds weer ’schandalen’ oplevert. Gezondheidsaspecten, kwaliteit en arbeidsomstandigheden worden uitvoerig belicht. Ook het krachtenveld tussen industrie, grootwinkelcircuits, politiek en EG komen aan de orde. Ruime aandacht wordt besteed aan alternatieven, zowel elders als in Nederland. Die geven aan dat kwaliteit ook nu zeer goed haalbaar is - juist de structuur van de voedselproduktieketen is daartoe de grootste barrière. Zo resteert het consumeren van bulkprodukten. Het boek wordt afgesloten met een radicale stellingname van enkele boerenvoormannen: de produktie van kwaliteit geldt voor een groeiend aantal boeren als een nieuwe uitdaging.
Passen en meten. Een praktijkonderzoek naar de inpasbaarheid van beheersovereenkomsten
van Henk Oostindie en Rudolf van Broekhuizen. LBL-publicatiereeks nr. 100
Con Cojones y Maestría. Un estudio sociológico-agronómico acerca del desarrollo rural endógeno y procesos de localización en la Sierra de la Contraviesa (España) (Met kloten en kundigheid: een sociologisc-agronomische studie naar endogene rurale ontwikkeling en lokaliseringsprocessen in de Contraviesa bergen) van Gaston Remmers. Wageningen Studies on Heterogeneity and Relocalization 2, CERES 1998 ISBN 90-55-38-020-6 Thela Publishers Prijs € 45,00
- eerder verschenen bedrijfsstijlen studies
NIEUW
Jan Douwe van der Ploeg
Formerly Professor and Chair of Rural Sociology and Emeritus professor of Transition Studies at Wageningen University (WUR), the Netherlands and Adjunct Professor of Rural Sociology at the College of Humanities and Development Studies (COHD) of China Agricultural University (CAU) in Beijing, China.
e-mail: klik hier
Jan Douwe van der Ploeg
Formerly Professor and Chair of Rural Sociology and Emeritus professor of Transition Studies at Wageningen University (WUR), the Netherlands and Adjunct Professor of Rural Sociology at the College of Humanities and Development Studies (COHD) of China Agricultural University (CAU) in Beijing, China.
e-mail: klik hier